Tháng Năm về, tháng dành riêng dâng kính Đức Nữ Trinh Mân Côi Maria, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã mời gọi các tín hữu hãy làm sống lại lòng sùng kính, dùng tràng chuỗi Mân côi để cầu nguyện và suy niệm cuộc đời Chúa Giêsu được ghi lại trong Tin Mừng. Trong bài viết này, Đài Vatican muốn tổng hợp những tâm tình sùng mộ tràng chuỗi Mân côi của một số vị Giáo hoàng khác nhau qua các thế kỷ, trước việc tôn kính cổ truyền này.
Cần phải quay trở về thế kỷ 15, để nói về Đức Giáo Hoàng Sixtô IV, người đã châu phê một cách chính thức việc tôn sùng chuỗi Mân Côi trong Giáo Hội Công Giáo. Việc thực hành này có lẽ bắt nguồn từ các tu sĩ dòng kín. Vào thế kỳ 13, các tu sĩ dùng chuỗi Mân Côi để giúp những người thất học hiểu về các mầu nhiệm cuộc đời Chúa, và liên kết với việc đọc 150 Thánh vịnh! Đức Giáo Hoàng Sixtô IV đã chính thức châu phê. Việc đọc 150 kinh Kính mừng để tôn vinh Mẹ Maria tự như một vòng hoa hồng dâng kính Mẹ; giông giống như cầu nguyện bằng 150 thánh vịnh...
Kinh Mân côi trong hai thế kỷ đầu
Được cổ súy bởi các tu sĩ dòng Đa Minh vào thế kỷ 15, chuỗi Mân côi có hình thức suy niệm về cuộc đời của Chúa Kitô, trong lúc đọc kinh Lạy Cha và chục Kinh Kính Mừng. Vào thế kỷ 16, một nhà thần học dòng Đaminh tên là Antonio Ghislieri, người sau này đã trở thành vị Giáo hoàng mang tên là Piô V, đã sắp xếp chuỗi Mân côi vào 15 mầu nhiệm và chọn ngày 7 tháng 10 từ năm 1571 để mừng lễ Đức Mẹ Mân côi.
Thánh giáo hoàng Gioan Phaolô II năm 2002 đã thêm vào chuỗi Mân côi Năm mầu nhiệm Sáng nữa! như vậy trọn vẹn các mầu nhiệm gồm năm sự sáng được thêm vào 15 mầu nhiệm vui thương và mừng...
Từ năm 1571 đến 2002, tất cả các vị Giáo hoàng không ngừng khuyến khích và cổ võ các Kitô hữu xiêng năng lần chuỗi Mân côi. Như vào tháng 9 năm 1893, trong Tông thư Laetitiae sanctae, (Niềm Vui Thánh), Đức Leô XIII công bố rằng những ai năng lần chuỗi Mân côi, sẽ không những lãnh nhận được ơn ích cho cá nhân mà còn cho cả Giáo hội và xã hội đang bước vào buổi bình minh Cách mạng công nghiệp, gây nên một ảnh hưởng sâu sắc cho mọi tầng lớp xã hội.
Cầu nguyện trong lúc khó khăn
Đức Giáo Hoàng Piô XI đã nhìn thấy trước làn sóng Chủ nghĩa xã hội (Chủ nghĩa phát xít) và chủ nghĩa Công sản (Stalin) sắp ra đời nên vào năm 1937, hai năm trước khi cuộc thế chiến thứ hai bùng nổ, trong Tông thư về “Những sự dữ thời đại” (Ingravescentibus malis,) hay còn được gọi là Tông thư về Phép Lần Hạt Mân Côi, Đức Giáo Hoàng đã quan sát rằng dân chúng bước vào thế kỷ XX với những niềm kiêu căng, cao ngạo, kinh thường nếu không muốn nói là chê bai những người lành thánh vẫn luôn coi việc tôn kính tràng chuỗi Mân côi là một việc đạo đức thiêng liêng... Tin tưởng qua việc lần chuỗi họ sẽ được Đức Mẹ chăm nom và bảo vệ.
Đức Piô XI còn nói thêm: Tràng chuỗi Mân côi không chỉ giúp chúng ta chiến thắng kẻ thù của Thiên Chúa và Tôn giáo, mà còn là một công cụ tốt cho công cuộc truyền giáo và giúp ta rèn luyện đời sống thiêng liêng cho tâm hồn của chúng ta.
Đức Gioan XXIII đọc kinh Mân côi, cầu nguyện cho những trẻ sơ sinh
Vào ngày 4 tháng 5 năm 1963, trong khi Giáo hội khai mở Công đồng Vatican II, Thánh Giáo hoàng Gioan XXIII đã tiếp đón một cuộc hành hương phát động chuỗi Mân côi sống đầu tiên ở Ý; trong thời gian này, Thánh Giáo hoàng Gioan 23 khả ái đã tiếp xúc với nhiều trẻ sơ sinh ra đã bị bệnh. Thánh giáo Hoàng nói: Chúng con rất yêu quý của giáo hội, chúng con giống như con ngươi trong mắt Giáo hội và Đức thánh Giáo Hoàng yêu thương, cầu nguyện và chúc lành cho các em... Thánh Giáo hoàng Gioan XXIII đã cam kết sẽ lần chuỗi Mân côi hàng ngày để cầu nguyện cho các trẻ thơ. Ngài nói một ngày không lần chuỗi giống như một bầu trời không có mặt trời, hay giống như một khu vườn mà không có hoa!
Và năm 1961, Thánh Giáo hoàng công bố một Tông thư mang tên “Lòng sùng kính phép Mân Côi” (Il religioso convegno), Ngài đã phát động 24 giờ Lần Chuỗi (Mân Côi) để cầu nguyện cho những trẻ em được sinh ra trong 24 giờ, đặc biệt khi suy niệm tới mầu nhiệm thứ ba của mùa Vui, suy tới Chúa Giêsu giáng sinh mà dâng tất cả các trẻ em sơ sinh trong ngày hoặc đêm cho Chúa và Mẹ Maria gìn giữ…
Cũng như trong Tông thư “Kinh Mân Côi” (Encyclical Grata Recordatio) năm 1959, Thánh Giáo hoàng Gioan XXIII khuyến khích các tín hữu hãy đọc kinh Mân côi hàng ngày, và ngài tuyên bố rắng Kinh Mân côi là một phương tiện cầu nguyện tuyệt diệu, mà theo Ngài, chúng ta sẽ không thất vọng nếu chúng ta trung thành bền bỉ đọc kinh này mỗi ngày. Thánh Giáo hoàng cũng kêu gọi các tín hữu lần hạt Mân côi cầu nguyện cho Công Đồng sắp tới (Vatican II), cho Giáo hội được đổi mới mà tất cả các Kitô hữu đang trông chờ mong đợi sự sống mới này!
Sau Công đồng Vatican 2, Thánh Giáo hoàng Phaolô VI đã công bố một tông huấn mang tên là Lòng tôn sùng Đức Maria (Marialis Cultus), trong đó Thánh Giáo hoàng cổ súy và khuyến khích việc phục hồi lại truyền thống của lòng tôn sùng phép thánh Mân côi.
Thánh Giáo hoàng cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của kinh Mân côi, ngoài việc khen ngợi và cầu nguyện, Kinh Mân côi còn giúp chúng ta suy niệm tới các mầu nhiệm của Chúa… Vì như Thánh Giáo Hoàng nói: Không có suy niệm các mầu nhiệm về Chúa, thì lần chuỗi Mân côi cách máy móc, như xác không có hồn... nên Thánh Giáo hoàng Phaolô VI đề xướng các gia đình hãy lần chuỗi Mân côi hàng ngày…
Kinh Mân Côi là lời kinh mà Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II yêu thích
Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, người đã hết lòng tôn kính Đức Trinh Nữ Maria, Mọi sự của con là của Mẹ (Totus Tuus) là phương châm giám mục của Ngài). Trong suốt 27 năm triều đại Giáo hoàng của Ngài, Ngài đã nhiều lần khuyến khích đọc kinh Mân côi.
Năm 2002, Ngài đã công bố một Tông Thư trọn vẹn nói về Kinh Mân côi Kính Đức Trinh nữ Maria, (Rosarium Virginis Mariae). Trong đó, ngài mô tả chuỗi Mân côi như một lời cầu nguyện có chiều sâu xoáy vào Phúc âm Tin Mừng, và qua đó, các tín hữu nhận được nhiều hồng ân dồi dào, được trao ban từ chính bàn tay của Mẹ Đấng Cứu Chuộc.
Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II cho hay khi còn trẻ, ngài luôn dành cho tràng chuỗi Mân Côi một vị trí quan trọng trong đời sống tâm linh và lời kinh Mân Côi là lời kinh mà Ngài yêu thích. Thánh Giáo hoàng đã thú nhận điều này, chỉ sau hai tuần Ngài được bầu chọn vào chức vụ Giáo hoàng năm 1978. Chính trong Tông thư này, Ngài công bố thêm năm mầu nhiệm sự sáng vào tràng chuỗi Mân côi và mở ra một năm thánh về Kinh Mân Côi được bắt đầu từ tháng 10 năm 2002 đến hết tháng 10 năm 2003; trong năm thánh này, Thánh Giáo hoàng mời gọi các tín hữu hãy chiêm ngưỡng Đức Maria qua chính diện mạo của Chúa Kitô.
Và trước ngưỡng cửa của buổi bình minh thiên niên kỷ thứ ba, Thánh Giáo hoàng Ba Lan này phó dâng Giáo hội cho sức mạnh của Tràng Chuỗi Mân Côi, hầu Giáo hội có đầy đủ sức mạnh và ơn Chúa, mà vượt thắng được cuộc khủng hoảng, trong bối cảnh lịch sử và thần học hiện nay đang dấy lên những lý thuyết sai lạc nhằm lôi kéo thế hệ trẻ. Sau đó phải kể tới những nguy cơ đang đánh phá các gia đình!
Trước những nguy cơ cả về tinh thần lẫn vật chất này, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô đã phó dâng, tín thác vào sức mạnh của Tràng chuỗi Mân Côi, xin Mẹ cầu bầu chở che Giao hội trước mọi ba đào…
Mùa xuân mới từ chuỗi Mân côi
Đức Nguyên Giáo Hoàng Benedict XVI cũng cùng một tâm tình và quyết tâm làm sống lại lòng sùng mộ kinh Mân côi: Kinh Mân Côi không phải là một việc thực hành đạo đức cổ kính lỗi thời như nhiều người nghĩ! Đức nguyên Giáo hoàng Benedict XVI đã nhấn mạnh điều này, khi kết thúc lời cầu nguyện của Ngài tại Vương cung thánh đường Đức Bà Cả vào ngày 3 tháng 5 năm 2008.
Thay vào đó, Ngài công bố chuỗi Mân côi đang mang lại một mùa xuân mới cho Giáo hội với những dấu hiệu nhiều người tuổi trẻ có một tình yêu hăng nồng dành cho Chúa Giêsu và Mẹ Maria. Giữa một thế giới đang chia rẽ và phát tán đi nhiều ngả thì lời cầu kinh Mân Côi lại giúp chúng ta tập trung vào Chúa Kitô như là một trọng tâm chính yếu của niềm tin yêu của chúng ta...
Ba năm trước đây, trong một Tông thư gửi đến những người trẻ Công Giáo ở Hà Lan, Ngài đã chia sẻ rằng Bí mật của việc đọc kinh Mân côi có thể giúp bạn học được nghệ thuật cầu nguyện với một sự đơn sơ nhưng đầy sâu sắc của Mẹ Maria.
Trong một buổi triều yết vào tháng 5 năm 2006, Đức Benedict XVI đã mời gọi các tín hữu hãy bồi đắp lòng sùng mộ kinh Mân Côi. Ngài mời gọi các cặp vợ chồng trẻ: Cha ao ước các bạn có thể tận dụng việc đọc kinh Mân côi trong gia đình như một khoảnh khắc làm thăng tiến tâm linh dưới cái nhìn đầy trìu mến của Đức Trinh Nữ Maria. Nói chuyện với các bệnh nhân, Đức nguyên Giáo hoàng mời gọi họ hãy tin tưởng vào Đức Mẹ qua việc lần chuỗi Mân Côi và trao phó mọi sự cho Mẹ…
Một lần nữa ta hãy tín thác cho Mẹ trong thời khắc khó khăn này
Tháng 10 năm 2018, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã khẩn xin tất cả các tín hữu hãy lần chuỗi Mân côi hàng ngày, để Đức Trinh Nữ Maria giúp Giáo hội vượt qua được một giai đoạn đen tối của những tội lạm dụng tình dục, quyền lực và lương tâm của nhiều linh mục tu sĩ đang dấy lên những phẫn nộ, phân rẽ trong Giáo hội…
Hôm nay trước tháng Năm, tháng Hoa dành cho Mẹ, Đức Thánh Cha Phanxicô lại một lần nữa mời gọi tất cả hãy bước vào tháng Năm, tháng của Mẹ trong năm 2020 này… Chúng ta hãy cùng nhau chiêm ngưỡng diện mạo của Chúa Kitô bằng trái tim của Đức Mẹ. Kinh Mân côi sẽ liên kết chúng ta lại trong đại gia đình thiêng liêng của Chúa và giúp chúng ta vượt qua cái thời khắc đầy gian nan thử thách này, Xin Chúa và Mẹ chở che mọi người chúng ta, đặc biệt những người đau khổ đang cần tới lời cầu nguyện của chúng ta...
John Charles Putzolu